انواع ریتم موسیقی و ضرباهنگ
نواختن موسیقی و تبدیل‌شدن به یک موسیقی‌دان، نیازمند اطلاع از مباحث و شناخت تعاریف متنوعی است. به طور کلی، جنبه‌های تئوری موسیقی همانقدر که جنبه‌های عملی اهمیت دارند، مهم بوده و بر روی کار نوازنده، خواننده یا موسیقی‌دان تأثیر می‌گذارند. یکی از موضوعات مهم در رابطه با بخش تئوری موسیقی، معنی ریتم و ضرباهنگ است. به طور کلی افراد و علاقه‌مندان بسیاری، سوالاتی را در رابطه با انواع ریتم و مفهوم آن مطرح می‌کنند.
در همین راستا، در این مقاله از وب‌سایت خانه هنر کاج، قصد داریم تا مفهوم و معنی ریتم را بررسی کرده و به نکات موجود در رابطه با آن اشاره کنیم. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
ریتم چیست؟
فارغ از بحث موسیقی، ریتم در تمامی وجوه زندگی انسان مشاهده می‌شود. ضربان قلب، فشار خود، تنفس و… نمونه‌هایی از تأثیر و وجود ریتم در زندگی و حیات انسان هستند. در موسیقی نیز ریتم نقشی بسیار پراهمیت و اساسی دارد. در واقع موسیقی با ریتم به پیش می‌رود و در صورتی که ریتم وجود نداشته باشد، موسیقی نیز وجود نخواهد داشت.
اما تعریف ریتم چیست؟ به طور کلی ریتم به هرگونه عمل یا حرکت متناوب اطلاق می‌شود. ریتم در واقع همان الگویی است که به صورت مرتب تکرار شده و موجب ایجاد حس حوبی در شنونده می‌شود. در واقع ریتم عامل نظم موسیقی است. به بیان دیگر معنی ریتم و ضرباهنگ، توالی ضربه‌های آهنگ بوده که به منظور موزون‌کردن نوای موسیقی به کار می‌رود. ریتم موسیقی، به تکرار مداوم یک حرکت در مدت زمان مشخص می‌گویند. همچنین برای آشنایی با نقش سولفژ در موسیقی، مقاله سلفژ چیست را مطالعه نمائید.
اهمیت ریتم موسیقی چیست؟
به طور کلی باید توجه داشته باشید که موسیقی بر دو پایه استوار است. این دو پایه شامل ریتم و صدا می‌شوند. در نتیجه این موضوع، افراد علاقه‌مند و فعال در زمینه موسیقی، باید این دو پایه را به خوبی یاد بگیرند و به خوبی اجرا کنند.
بیشتر بخوانید: برای شناخت ردیف در موسیقی سنتی، مقاله ردیف های موسیقی را از دست ندهید.
بخش‌‌های ریتم در موسیقی
برای شناخت بهتر ریتم نیاز است تا در رابطه با برخی دیگر از مفاهیم، توضیحاتی ارائه نماییم.
- ضرب‌ها و نت‌ها
نت‌ها در واقع الفبای موسیقی هستند و تمامی قطعات موسیقی را به وسیله آن‌ها می‌نویسند. برای شناختی دقیق از نت و ضرب، نیاز است تا تمرینات بسیاری را انجام دهید. در واقع نت‌ها و ضرب‌ها، بیانگر مدت زمانی هستند، که هر صدا نواخته می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه می‌توانید مقاله الفبای موسیقی چند نت دارد را مطالعه نمایید.
- میزان و کسر میزان
تمامی قطعات موسیقی دارای یک ضربان منظم هستند. این ضربان منظم، در بازه‌های خاصی قرار می‌گیرند و دسته‌بندی می‌شوند که به آن‌ها میزان می‌گویند. کسر میزان نیز در واقع نشان‌دهنده این است که در هر میزان چند ضرب وجود دارد. سرعت این ضربان نیز به وسیله مفهوم دیگری به نام تمپو مشخص می‌شود. در واقع کسر میزان، کسری است که نوع تپش و ضربان را مشخص می‌کند. برای مثال در عکس زیر، ریتم 4/4 است. در واقع عدد 4 در بالای کسر نشان‌دهنده تعداد ضرب در هر میزان از ریتم و عدد 4 در پایین کسر، نشان‌دهنده نوع نت سیاه است.
- ضرب‌های قوی و ضرب‌های ضعیف
به طور کلی ضرب‌ها به شیوه‌ای خاص در میزان قرار می‌گیرند. در داخل هر میزان، برخی از ضرب‌ها قوی و برخی از ضرب‌ها ضعیف هستند. ضرب‌های قوی موجود در میزان قطعه موسیقی را درایو می‌کنند (به موسیقی جان می‌دهند) و ضرب‌های ضعیف، جریان را خنثی می‌کنند. در واقع اتفاقی که باعث تشخیص ریتم می‌شود، رابطه بین ایجاد تنش ضرب‌های قوی و خنثی‌کردن ضرب‌های ضعیف است.
اگر به گویندگی علاقه‌مند هستید، برای شناخت بهتر آن، مقاله گویندگی چیست را مطالعه نمائید.
انواع وزن در موسیقی
به طور کلی موسیقی از نظر وزن دارای دو نوع است. این دو نوع عبارت‌اند از:
- موسیقی ضربی: این نوع موسیقی از ضرب برخوردار بوده و وزن مخصوص خود را دارد.
- موسیقی بدون ضرب: این دسته از موسیقی‌ها وزن مشخصی نداشته و نمی‌توان وزن خاصی را برای آن‌ها مشخص کرد.
برای آموزش آواز سنتی ایرانی زیر نظر اساتید باتجربه می‌توانید در دوره آواز موسسه خانه هنر کاج شرکت فرمائید.
انواع ریتم در موسیقی
به طور کلی ضرباهنگ یا ریتم موسیقی، دارای انواع مختلفی است. تنوع ریتم‌ها در واقع اصلی‌ترین دلیل وجود قطعات مختلف در موسیقی است. انواع ریتم در موسیقی را در ادامه معرفی خواهیم نمود:
- ریتم ساده: ریتم‌های ساده شامل ریتم‌های دو ضربی، ریتم‌های سه ضربی و ریتم‌های چهار ضربی می‌شوند.
- ریتم‌های ترکیبی: ریتم‌های ترکیبی از ضرب ریتم‌های ساده در 3.2 به دست می‌آیند.
راه تشخیص انواع ریتم در موسیقی چیست؟
تشخیص انواع انواع ریتم در موسیقی یک قطعه یکی از توانمندی‌های یک موسیقی‌دان است. موسیقی‌دانان خبره و باتجربه به خوبی می‌توانند ریتم موسیقی‌های مختلف را تشخیص دهند. برای اینکه بدانید راه تشخیص انواع ریتم چیست؟ باید به صورت ویژه به نکات زیر توجه کنید:
- توجه داشته باشید که ریتم‌های دو ضربی، به این صورت هستند که این ریتم‌ها ضرب اول قوی و ضرب دوم ضعیف دارند.
- اگر ضرب اول قوی، ضرب دوم ضعیف و ضرف سوم هم ضعیف بود، آن ریتم سه ضربی است.
- در ریتم‌های چهار ضربی، ضرب اول بسیار قوی، ضرب دوم ضعیف، ضرب سوم قوی و ضرب چهارم همانند ضرب دوم ضعیف است.
در این مقاله از وب‌سایت خانه هنر کاج، تلاش کردیم تا اطلاعاتی کامل در رابطه با چیستی ریتم، انواع ریتم و نکات مهم در رابطه با آن ارائه نماییم. همانطور که مطالعه نمودید، ریتم یکی از ستون‌های موسیقی بوده و تأثیر مهمی در آن دارد. ریتم خارج از بحث موسیقی، وجوه مختلف زندگی انسان مانند ضربان قلب، تنفس، فشار خون و… قابل مشاهده است. از مباحث مهم موسیقی شناخت صدا و صداسازی است، برای آشنایی با این موضوع و تمرینات آن، مقاله تمرین صدا سازی را مطالعه بفرمائید.
خانه هنر کاج، کاج اندیشه سبز
موسسه خانه هنر کاج در سال 1397 با هدف ارتقاء آموزش و تولید در تئاتر و سینما شروع به فعالیت نمود. این مجموعه در طول سال‌های فعالیت خود همواره تلاش کرده تا سطح فرهنگ و هنر کشور را با آموزش علاقه‌مندان و تولید آثار باکیفیت ارتقا دهد. علاقه‌مندان به مباحث مختلف هنری مانند تئاتر، سینما، موسیقی، طراحی صحنه و… برای اطلاع از دوره‌ها و کلاس‌های این مجموعه، با شماره‌های 88318335 – 88316270 تماس حاصل فرمایید.
