فیلمنامه به عنوان بخش جدانشدنی هر فیلم و نمایش به شمار میآید که برای نوشتن آن به زمان کافی و تعهد بسیاری نیاز است. در واقع در پروسه ساخت فیلم، فیلمنامه به داستان جان میبخشد. اگر شما نیز میخواهید بیشتر با پاسخ سوال فیلمنامه چیست؟ آشنا شوید در این مقاله از خانه هنر کاج با ما همراه باشید.
بخوانید: سیناپس در فیلمنامه چیست

فیلمنامه چیست؟
فیلمنامه چیست؟ فیلمنامه به متنی گفته میشود که شامل شخصیتها، ماجراها و اتفاقاتیست که قرار است در فیلم رخ دهد. همچنین فیلمنامه توسط فیلمنامهنویس یا فیلمنامهنویسان نوشته شده و تمام جزئیات نظیر مکان اجرا، حالتها، زمان و دیالوگها در آن تنظیم میشود. تنظیم صحیح فیلمنامه به عوامل فیلم کمک میکند که درک صحیح و عمیقی از داستان فیلم داشته باشند.
معرفی انواع فیلمنامه
فیلمنامه انواع مختلفی دارد که در هر یک از آنها تکنیکها و چالشهای خاصی وجود دارد. انواع فیلمنامه به شرح زیر هستند:
فیلمنامه تجربی
در این فیلمنامه مرزهای فیلمنامهنویسی سنتی جابهجا شده و دارای ساختارهای روایی نامتعارف و عناصر سبکی هستند. فیلمنامهنویسان تجربی هنجارها را جابجا میکنند. در واقع در این نوع فیلمنامه روایتهای غیر خطی وجود دارد. در فیلمنامه تجربی بر تکنیکهای خلاقانه نظیر توجه به عناصر خاص، چیدمانهای نامتعارف، پرسپکتیوهای متعدد و… تاکید میشود. فیلمنامههایی نظیر رنگ انار، آینه، اسکله، سگ آندلسی و… به عنوان نمونههایی از فیلمنامه تجربی به شمار میآیند.
فیلمنامه اقتباسی
از دیگر انواع فیلمنامه میتوان به فیلمنامه اقتباسی اشاره کرد. برای نوشتن این فیلمنامه از نمایشنامهها، رمانها و رویدادهای واقعی ایده گرفته میشود. در واقع فیلمنامهنویس در تبدیل این آثار به فیلمنامه با چالشهایی نظیر انتخابهای استراتژیک در تعیین شخصیتها و صحنهها مواجه است. همچنین در فیلمنامه اقتباسی باید میان وفاداری به منبع اصلی و خلاقیت تعادل ایجاد نمود. فیلمنامههایی نظیر بر باد رفته، پدرخوانده، کشتن مرغ مقلد، فارست گامپ و… به عنوان فیلمنامههای اقتباسی شناخته میشوند.
فیلمنامه مستند
این فیلمنامه رویکردی متفاوت دارد و همانطورکه از نام آن پیداست روی اتفاقات و موضوعات واقعی تمرکز میکند. در این نوع فیلمنامه تحقیق برای کسب اطلاعات دقیق و موثق بسیار اهمیت داشته و مصاحبهها و فیلمهای واقعی نقش بسیار مهمی را در روایت فیلمنامه بازی میکنند. همچنین در فیلمنامه مستند ترکیب تصاویر به صورت موثر ضروری بوده و در جلب توجه مخاطب تاثیر قابلتوجهی دارد.

فیلمنامه روایی
فیلمنامه روایی رایجترین نوع فیلمنامه بوده که بر روش سنتی داستانسرایی متکی است. در واقع در این نوع فیلمنامه توالی خطی از رویدادها ارائه شده که شخصیتها در موقعیتها و چالشهای مختلف دنبال میشوند. روایی صحنهها به صورت مرتب و با آغاز، میانه و پایانی مشخص تنظیم میگردند.
شخصیتپردازی به عنوان یکی از مهمترین المانهای فیلمنامه روایی شناخته میشود که نویسنده برای به تصویر کشیدن آنها زمان قابلتوجهی را صرف میکند. در فیلمنامه روایی فیلمنامهنویس به شخصیتها عمق و نواقص خاصی میبخشد تا مخاطب بتواند آنها را احساس کرده و با شخصیتها ارتباط عاطفی و عمیقی برقرار کند.
فیلمنامه فیلم کوتاه
فیلمنامه فیلم کوتاه از دیگر انواع فیلمنامه شناخته میشود که در مدت زمان محدود به بیان داستانهای تاثیرگذار میپردازد. در واقع هدف از این نوع فیلمنامه ارائه روایتی منطقی بوده که تاثیر ماندگاری از خود بر جای گذارد. این فیلمنامه شروعی قدرتمند و پایانی بهیادماندنی دارد و مخاطب معمولا میتواند با فیلمهای کوتاه به سرعت ارتباط برقرار کند.
فیلمنامه تلویزیونی
فیلمنامههای تلویزیونی نیز یکی دیگر از انواع فیلمنامه محسوب شده که در دو قالب اپیزودیک و سریال ارائه میشوند. ساختارهای اپیزودیک دارای اپیزودهای مستقل با روایتهای داستانی متفاوتی هستند. اما در قالب سریالی روند داستان از یک قسمت به قسمت دیگر منتقل شده و فیلمنامهنویس توجه بسیار عمیقی برای شخصیتها قائل میشود.
فیلمنامهها در انواع مختلفی وجود دارند که هر یک از آنها دارای ویژگیها و مشخصات خاصی هستند. انواع فیلمنامه شامل تجربی، اقتباسی، مستند، روایی، فیلم کوتاه و فیلمنامه تلویزیونی میشوند.
بخوانید: فیلمنامه نویس کیست؟ راهنمای مسیر شغلی

ویژگیهای یک فیلمنامه موفق
ویژگیهای یک فیلمنامه موفق به شرح زیر است:
- فیلمنامهنویسان میتوانند از الگوهای موفق استفاده کنند. البته در نوشتن فیلمنامه هرگز نباید به کار بردن خلاقیت و ارائه نکات جدید را فراموش کرد.
- توجه به شخصیتپردازی در فیلمنامه بسیار اهمیت داشته و بدون توجه به آن تماشاگر ممکن است نتواند که با فیلم ارتباط بگیرد.
- فیلمنامهنویس همواره باید تماشاگر را در نظر داشته باشد و اطلاعات موردنیاز برای همراهی با فیلم را به او ارائه دهد تا در هنگام تماشا دچار سردرگمی نشود.
- فیلمنامهنویسانی که با تکنیکهای سینما آشنا هستند، عملکرد بهتری در نوشتن فیلمنامه دارند.
برای یادگیری فیلمنامه نویسی میتوانید در دوره های مختلف خانه هنر کاج شرکت کنید. یکی از اساتید این مجموعه آرمان خوانساریان است که با دو دوره متفاوت در این مجموعه فعالیت میکند برای شرکت در دوره اب ما تماس حاصل فرمایید.
ابزارهای یادگیری فیلمنامه
برای یادگیری نگارش فیلمنامه، یکی از مهمترین کارهایی که باید انجام دهید، خواندن فیلمنامه است. فیلمنامهها از لحاظ ظاهری بسیار مشابه یکدیگر هستند. بنابراین با خواندن انواع فیلمنامه میتوانید تفاوت آنها را از لحاظ سبک و پرداخت شخصیتها بررسی کنید.
از دیگر روشهای یادگیری نگارش فیلمنامه میتوان به نقد فیلم اشاره کرد. به وسیله خواندن نقد فیلم با نواقص داستان و شخصیتها آشنا میشوید. همچنین تماشای آثار موفق فیلمسازان بزرگ به عنوان یکی دیگر از ابزارهای مهم نگارش فیلمنامه به شمار میآید.
توجه داشته باشید که روشها و ابزارهای معرفی شده صرفا جنبه آموزشی دارد و برای نگارش حرفهای توصیه میشود با اساتید فیلمنامهنویسی مشورت شود. برای کسب مهارتهای بیشتر میتوانید در کلاسهای فیلمنامهنویسی شرکت کنید. خانه هنر کاج به عنوان یکی از مجموعههایی شناخته میشود که بهترین دورههای فیلمنامهنویسی را برگزار میکند.
در هنگام نگارش فیلمنامه باید خلاقیت خود را به کار گیرید. همچنین توجه به شخصیتپردازی بسیار اهمیت داشته و فیلمنامهنویس باید با تکنیکهای سینما آشنایی داشته باشد. شما میتوانید با شرکت در دورههای فیلنامهنویسی مهارتهای لازم را برای انجام این کار آموزش ببینید.

خانه هنر کاج، برگزارکننده بهترین دورههای فیلمنامهنویسی
اگر به فیلمنامهنویسی علاقه دارید و میخواهید در آن مهارت کافی را بدست آورید، باید آموزشهای لازم را فرا بگیرید. با انجام این کار میتوانید مهارتهای لازم را در مورد نگارش فیلمنامه کسب کرده و به اهداف خود نزدیکتر شوید. خانه هنر کاج به عنوان یکی از مجموعههای برگزارکننده دورههای فیلمنامهنویسی شناخته میشود که متشکل از اساتیدی مجرب و حرفهای است که شما را در راستای رسیدن به هدفتان راهنمایی میکنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد دورههای فیلمنامهنویسی خانه هنر کاج کافیست به سایت این مجموعه مراجعه کنید یا از طریق شماره تماس موجود در سایت با کارشناسان خانه هنر کاج تماس بگیرید.
سوالات متداول
فرق بین Treatment و فیلمنامه کامل چیست؟
Treatment نسخه کوتاهی بوده که ایده کلی داستان در آن آمده است. در حالیکه در فیلنامه به جزئیات داستان نظیر دیالوگها، صحنهها و… با ظرافت بیشتری توجه میشود.
آیا فرمت فیلمنامه استاندارد مشخصی دارد؟
بله، با رعایت فرمت استاندارد، یک فیلمنامه حرفهای خواهید داشت.
با شرکت در دورههای کلاس بازیگری در تهران خانه هنر کاج میتوانید از صفر تا صد بازیگری، شامل دوره های فیلم نامه را به صورت اصولی و تحت نظر اساتید مجرب یاد بگیرید.