نوشتن اتفاقات روزمره و نویسندگی از کارهایی است که بسیاری از افراد از روی علاقه انجام می‌دهند. برخی از افراد نیز به نوشتن به چشم یک شغل نگاه کرده و تصمیم می‌گیرند که به نویسندگی و نمایشنامه‌نویسی روی آورند. چه بخواهید درام‌نویس شوید و چه بخواهید به روایت دغدغه‌ای در یک قالب متفاوت بپردازید، آشنایی با نمایشنامه‌نویسی اهمیت دارد. اگر برایتان سوال است که چگونه یک نمایشنامه بنویسیم؟ در این مقاله با ما همراه باشید. نوشتن یک نمایشنامه نیاز به درک درست از ساختار داستانی، شخصیت‌پردازی و دیالوگ‌نویسی دارد. اگر قصد دارید مهارت‌های خود را در این زمینه تقویت کنید، شرکت در کلاس بازیگری در تهران می‌تواند به شما کمک کند تا با نحوه اجرای دیالوگ‌ها و فضاسازی نمایشی بهتر آشنا شوید.
نمایشنامه نویسی چیست؟
نمایشنامه‌نویسی به هنر ساختن و پرداختن به روایتی برای اجرای داستان روی صحنه تئاتر می‌گویند. نمایشنامه برای یک یا چند شخص نوشته می‌شود که این افراد نقش موردنظر را روی صحنه تئاتر برای تماشاگران اجرا کنند. برخی از نمایشنامه‌ها به دلایل مختلفی نظیر محدودیت تولید به اجرا نرسیده و تنها مخاطبان می‌توانند آن را بخوانند. البته توجه داشته باشید که همه نویسندگان نمایشنامه را برای اجرا در صحنه نمی‌نویسند؛ بلکه هدف برخی از آنان تنها خوانده شدن نمایشنامه توسط افراد است. شاید برایتان سوال پیش آید که نمایشنامه‌نویسی چه فرقی با نویسندگی دارد؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که نمایشنامه‌نویسی قالبی خاص و خلاقانه از نویسندگی بوده که از 1 تا 5 پرده شکل می‌گیرد. یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های نمایشنامه‌نویسی با دیگر نوشته‌ها، در دیالوگ محور بودن آن است. برای درک عمیق‌تر از اصول تئاتر و نمایشنامه‌نویسی، کلاس تئاتر در تهران گزینه مناسبی است. این دوره‌ها شما را با جنبه‌های فنی و خلاقانه تئاتر آشنا کرده و مهارت‌های لازم برای اجرای نمایشنامه‌های خود را در اختیارتان قرار می‌دهند.
نحوه نوشتن نمایشنامه به صورت گام به گام
چگونه نمایشنامه بنویسیم؟ این سوال برای همه افرادی که در ابتدای مسیر نمایشنامه‌نویسی هستند، پیش می‌آید. برای پیشرفت در این حوزه باید توجه داشته باشید که گام به گام مراحل را جلو ببرید.
گام اول- ایده
اولین گامی که برای نوشتن یک نمایشنامه باید بردارید، به دست آوردن ایده مناسب است. شما در ابتدای کار باید در مورد عملی کردن موضوع موردنظر فکر کنید. نمایشنامه‌نویسی همانند داستان‌نویسی، فیلمنامه‌نویسی و ترانه‌نویسی به ایده‌ای اولیه نیاز دارد. می‌توان گفت که بدست آوردن ایده مناسب یکی از سخت‌ترین گام‌ها در نمایشنامه‌نویسی محسوب می‌شود. خواندن نمایشنامه های معروف به نوشتن نماشنامه های بهتر نیز کمک خواهد کرد.
گام دوم- توسعه ایده
پس از اینکه به ایده موردنظر رسیدید، نوبت آن رسیده که آن را گسترش دهید. برای انجام این کار ایده خود را شکسته و برای آن ساختار بهتری ایجاد نمایید. همچنین می‌توانید برای آن ترتیب‌بندی مشخص کرده و به آن شاخ و برگ ببخشید. به عنوان مثال ایده خود را به سه بخش شروع، اوج و پایان تقسیم کنید. در این صورت برای هر مرحله یک راه‌حل مجزا به ذهنتان می‌رسد. پاسخ به سوالاتی نظیر در شروع نمایش چه اتفاقاتی ممکن است رخ دهد؟ اوج چگونه است؟ و پایان نمایش چگونه رخ می‌دهد؟ به گسترش ایده شما بسیار کمک می‌کنند. همچنین، اگر به سبک‌های خاصی مانند نمایشنامه‌های تک‌نفره علاقه دارید، می‌توانید درباره نمایشنامه تک نفره بیشتر بخوانید. این نوع نمایشنامه بر اجرای یک بازیگر تمرکز دارد و به شما کمک می‌کند مهارت‌های خود را در روایت داستان‌های تک‌نفره تقویت کنید.
با انجام مراحل اشاره شده نمایشنامه از حالت خطی خارج شده و حرفه‌ای خواهد شد. همچنین با رعایت این موارد مخاطب با شروع نمایش گرم شده و در اوج احساساتش به نهایت حد خود رسیده و در نهایت از یک پایان‌بندی مناسب خشنود می‌شود. توجه به این نکات به نمایشنامه شما رتبه خوبی می‌بخشد.
گام سوم- نگارش
یکی از اصلی‌ترین گام‌ها برای نوشتن نمایشنامه، نگارش آن است. برای نگارش نمایشنامه می‌توانید به دو صورت عمل کنید: نوشتن به صورت دستی و نگارش با استفاده از ابزارهایی نظیر Microsoft Word. استفاده از این ابزار به شما کمک می‌کند که متن را تمیزتر نوشته و به راحتی به صفحه‌آرایی آن بپردازید. همچنین با استفاده از نرم‌افزار ورد، پرینت نوشته‌ها نیز برایتان راحت‌تر خواهد شد. پس از اینکه بستر موردنیاز برای نوشتن را انتخاب کردید، به مواردی نظیر دیزاین صفحه، گفتگوها، حرکات، صدا، نور و سایر جزئیات بیشتر توجه داشته باشید. زیرا این موارد اسکلت یک نمایشنامه هستند. به عنوان مثال می‌توانید ابتدا دیزاین صفحه را نوشته و به حرکات آن بپردازید. سپس دیالوگ‌های بیشتری را پیاده‌سازی نمایید.
برای نوشتن یک نمایشنامه موفق، شما باید ابتدا با اصول پایه نویسندگی آشنا شوید و از تکنیک‌های مختلف برای ساختاردهی داستان، شخصیت‌پردازی و ایجاد دیالوگ‌های قوی استفاده کنید. در این مسیر، یادگیری تکنیک‌های نویسندگی می‌تواند به شما کمک کند تا به‌طور مؤثر داستان خود را پیش ببرید. برای آشنایی با تکنیک‌های نویسندگی، به صفحه تکنیک‌های نویسندگی مراجعه کنید.
در گام اول نمایشنامه‌نویسی که سخت‌ترین مرحله است، باید ایده‌ای مناسب پیدا کنید. در گام دوم ایده خود را توسعه دهید و با ترتیب‌بندی صحیح به آن شاخ و برگ ببخشید. گام سوم که نگارش است، یکی از اصلی‌ترین گام‌ها محسوب شده که برای این کار می‌توانید از نرمافزارهایی نظیر Microsoft Word کمک بگیرید.
گام چهارم_ حرفه‌ای بودن
برای اینکه یک نمایشنامه حرفه‌ای بنویسید، باید به مواردی نظیر انتخاب شخصیت، خلاقانه نوشتن، رعایت اصول نگارشی، ویراستاری و… توجه داشته باشید.
گام پنجم- بازخوانی و اصلاح
پس از اینکه پیش‌نویس نمایشنامه را به پایان رساندید، یک بار آن را از اول تا آخر بخوانید. یادداشت‌برداری‌های موردنیاز را در حاشیه نمایشنامه بنویسید. سپس متن نمایشنامه را از نظر سازگاری جملات و پیوستگی بررسی نمایید. در این مرحله باید دیالوگ‌های ضعیف بازنویسی یا حذف شوند. حتما توجه داشته باشید که واکنش‌های شخصیت‌ها با انگیزه آن‌ها یکی باشد.
گام ششم_ بازخوانی مجدد و ویرایش نمایشنامه
با استفاده از یادداشت‌هایی که در گام قبلی ثبت کرده‌اید، یک بار دیگر متن را خوانده و آن را ویرایش کنید. همچنین به هماهنگ‌سازی دیالوگ‌ها و کنش‌ها بپردازید. سپس از خانواده و دوستان خود دعوت نمایید تا نمایشنامه را خوانده و در مورد آن صادقانه نظر دهند. توجه به زوایای دید مختلف به ارتقای سطح نوشته‌های شما کمک بسیاری می‌کند.
گام هفتم_ دورخوانی با بازیگران
دورخوانی به نشستی می‌گویند که در آن بازیگران همراه با تولیدکنندگان دور میزی نشسته و صحنه‌ها را می‌خوانند. در این مرحله بخش‌هایی که نیاز به اصلاح داشته باشند، ویرایش می‌شوند. در دورخوانی به هر خط از دیالوگ‌ها و اینکه در نمایش چه کنش‌هایی جریان دارد، توجه نمایید. سپس یافته‌های حاصل از دورخوانی را روی نمایشنامه پیاده کرده و ضعف‌های آن را به حداقل برسانید.
برای نگارش نمایشنامه حرفه‌ای باید به نگارش خلاقانه، رعایت اصول نگارشی، ویراستاری و… توجه داشته باشید. همچنین خواندن نمایشنامه از اول تا آخر به شما کمک می‌کند تا یادداشت‌هایی را اضافه کرده یا قسمت‌هایی را حذف کنید. در مرحله بعد بازخوانی مجدد انجام می‌گیرد. در نهایت نیز دورخوانی با بازیگران اجرا می‌گردد.
اگر میخواهید با نمایشنامه های خوب جهان مانند آنتیگونه آشنا شوید این مقاله را بخوانید: آنتیگونه اثر کیست؟ خلاصه نمایشنامه آنتیگونه سوفوکل
این درست است که نویسندگی تا حدی به استعداد درونی شما بستگی دارد؛ اما انتخاب یک دوره مناسب و شرکت در آن شما را به اهداف خود نزدیک‌تر می‌کند. شرکت در دوره‌های مربوط به نمایشنامه‌نویسی کمک کرده تا داستان‌هایی جذاب و منحصربه‌فرد خلق کنید و آن را با زبانی روان و گویا به مخاطبان خود ارائه دهید. توجه داشته باشید که نویسندگی با نمایشنامه‌نویسی تفاوت دارد و نمایشنامه‌نویس باید اصول و قواعد خاصی را رعایت کند. در کلاسهای نویسندگی و نمایشنامه‌نویسی خانه هنر کاج با کمک اساتید مجرب این مجموعه می‌توانید تمامی این تکنیک‌ها را فراگرفته و خود را به اهدافتان نزدیک‌تر نمایید.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی اینکه چگونه نمایشنامه بنویسیم؟ پرداختیم و مراحل آن را گام به گام بیان کردیم. نمایشنامه‌نویسی الگویی خاص دارد که با پیروی از آن می‌توانید یک اثر هنری خلق کنید. توجه داشته باشید که هر گام به بحث و تمرین نیاز دارد؛ اما آشنایی با کلیات نحوه نوشتن نمایشنامه و شرکت در کلاسهای نمایشنامه‌نویسی به شما کمک می‌کند تا برای خلق یک نمایشنامه، حرفه‌ای عمل کنید.
برگزاری بهترین دوره‌های هنری در خانه هنر کاج
اگر به حوزه‌هایی نظیر گویندگی، دوبلاژ، بازیگری، نویسندگی، نمایشنامه‌نویسی، نواختن موسیقی و… علاقه دارید، انتخاب مجموعه‌ای که ارائه‌دهنده این دوره‌ها باشد، حائز اهمیت است. خانه هنر کاج به برگزاری این دوره‌ها با اساتیدی مجرب پرداخته که با بالاترین کیفیت می‌توانید در دوره موردنظر شرکت کرده و آموزش‌های لازم را فرا گیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت خانه هنر کاج مراجعه کرده یا با کارشناسان این مجموعه تماس حاصل فرمایید تا اطلاعات موردنظر در مورد هر یک از این دوره‌ها را کسب نمایید.
