آشنایی با تن صدا
افرادی که به عنوان خواننده، سخنور، گوینده و بازیگر فعالیت میکنند و وضوح صدای آنان برای بیان دیالوگ، خواندن کتاب، ترانه و غیره مهم است، با انواع تن صدا آشنایی کامل دارند. اما منظور از تن صدا چیست؟ tone یا تن یک مفهوم موسیقیایی محسوب میشود که به کوک بودن صدای ما اشاره دارد. یک ساز را تصور کنید که نوازنده آن قصد دارد برای یک اجرای بزرگ از آن استفاده نماید؛ زمانی که ساز کوک نباشد، نوازنده با تمام مهارت و تجربه خود عملاً نمیتواند از ساز ناکوک صدای خوبی دریافت کند و به تبع شنوندگان نیز نه تنها از صدای ساز لذت نمیبرند، بلکه نارضایتی خود را نیز نشان میدهند و امکان دارد که بعد از آن اجرا دیگر طرفدار نوازنده نباشند! کوک بودن در مورد صدای افرادی که به عنوان خواننده، بازیگر یا گوینده فعالیت میکنند نیز بسیار حائز اهمیت است. اگر علاقهمندید با این مفهوم بیشتر آشنا شوید، از شما دعوت میشود در ادامه همراه ما باشید.
تن صدا چیست؟
پیش از این که به روشهای تقویت تن بپردازیم، در قدم اول باید بدانیم تن صدا چیست؟ تن به کوک بودن صدای ما اشاره دارد. حتماً دیده یا شنیدهاید که خوانندگان پیش از رفتن روی صحنه و اجرا مقابل هزاران نفر، تمرینات مختلفی را انجام میدهند تا صدایشان آماده آوازخوانی شود. در حقیقت، خوانندگان پیش از اجرا صدای خود را کوک میکنند. زمانی که صدای ساز یا انسان کوک باشد، بهترین صوت را خواهیم شنید. همه ما در حنجره خود دارای تارهای صوتی هستیم که به واسطه این تارها میتوانیم صداهای مختلفی را تولید نماییم. از فریاد گرفته تا زمزمه، با تارهای صوتی امکانپذیر خواهد بود.
انواع تن صدا کدام است؟
انواع تن صدا در آقایان، خانمها و کودکان دارای تنوع خاصی بوده که هر یک از آنها خصوصیات منحصربهفردی دارد؛ به عنوان مثال صدای خانمها در مقایسه با آقایان به مراتب ظریفتر و نازکتر است. فرقی ندارد که صدای شما آوای نازکی دارد یا بم؛ آن چه که مهم شمرده میشود، پیدا کردن بهترین تن و انجام تمرینات در راستای بهبود آن خواهد بود. در ادامه نگاهی به انواع تن در صدای آقایان و خانمها خواهیم داشت. همچنین اگر علاقهمند به بهبود فن بیان و سخنوری هستید، میتوانید در کلاس فن بیان در تهران موسسه خانه هنر کاج شرکت فرمائید.
۱. انواع تن صدا در آقایان
- تنور: زیرترین گونه صدا در آقایان «تنور» نامیده میشود که تمرین و بهبود آن برای خوانندگان مرد بسیار حائز اهمیت است.
- باریتون: این گونه صدا در مقایسه با تنور کمی بلندتر خواهد بود.
- باس: صدای باس نسبت به تنور و باریتون به مراتب بمتر است و امکان این که بتوان انواع مختلف تن را روی آن تمرین کرد، وجود دارد.
۲. انواع تن صدا در خانمها
- سوپرانو: صدای سوپرانو در بین بانوان، زیرترین محسوب میشود و خودِ آن را میتوان به انواع گوناگونی دستهبندی نمود.
- متسوسپرانو: از سوپرانو کمی بمتر شنیده میشود.
- کنترآلتو: بمترین نوع صدا بین بانوان کنترآلتو به شمار میرود که اکثر بانوان ایرانی از همین نوع صدا برخوردار هستند.
جهت آشنایی با مراحل گوینده شدن، مقاله چگونه گوینده شویم را مطالعه نمائید.
تکنیکهای تقویت تن صدا
اگر تمایل دارید صدای خود را بهبود دهید و از این به بعد در سخنرانیها و اجراهای خود با صدایی استاندارد، جذاب و شنیدنی بدرخشید، میتوانید تکنیکهای تقویت تن صدا که در ادامه به شما معرفی خواهیم کرد را امتحان کنید.
کنترل تن صدا یکی از مهارتهایی است که گویندگان رادیو و پادکست باید در آن تبحر پیدا کنند، برای تقویت این لازمه میتوانید در کلاس گویندگی در تهران موسسه کاج شرکت فرمائید.
۱. با صدای بلند کتاب بخوانید
یکی از بهترین و کارآمدترین روشهایی که موجب تقویت تن صدا میشود، خواندن کتاب یا هر متن دیگری با صدای بلند است. زمانی که شما با صدای بلند شروع به خواندن میکنید، در واقع با گوش خود صدایتان را میشنوید و صدا تنها در ذهنتان وجود ندارد. برای جلوگیری از ایجاد هرگونه مزاحمتی برای دیگران، پیشنهاد میشود کتاب خود را بردارید و به یک جای ساکت و آرام بروید و با اعتماد به نفس شروع به خواندن با صدای بلند نمایید.
۲. یکنواخت صحبت نکنید
تکنیک بعدی برای تقویت تن صدا این است که کمی فراز و نشیب به صدای خود اضافه کنید؛ اما منظور از فراز و نشیب چیست؟ تصور نمایید در یک کلاس دو ساعته نشستهاید و مدرس با تن یکنواخت و بدون این که صدایش هیجانی داشته باشد، در حال تدریس به شماست. طبیعتاً بعد از گذشت دقایقی، افراد خسته میشوند و حاضر نیستند به مابقی صحبتهای مدرس گوش بسپارند. پس اگر با تن صدای یکنواخت صحبت کنید، شنوندگان توجه چندانی به آن چه که میگویید نخواهند داشت.
۳. به نحوه صحبت کردن گویندگان حرفهای توجه داشته باشید
کار دیگری که میتواند به شما در تقویت تن صدا کمک شایانی کند، شنیدن و تمرین نحوه صحبت کردن گویندگان و سخنوران حرفهای است. چنین افرادی قبل از این که تبدیل به گویندگان و سخنوران حرفهای شوند، روی تن در صدای خود تمرینات زیادی انجام دادهاند و میتوانند الگوی خوبی برایتان باشند.
۴. آهسته و تند صحبت نکنید
کار دیگری که میتوانید انجام دهید، تنظیم سرعت صدا است. افرادی که بیش از اندازه آرام یا تند صحبت میکنند، توجه زیادی را به خود جلب نخواهند کرد. آن دسته از افرادی که در کنار داشتن صدای آرام، بسیار آهسته نیز صحبت مینمایند بدون شک پس از چند دقیقه صحبتهایشان کسلکننده میشود. در مقابل، تند صحبت کردن باعث خواهد شد تا صحبتهای شما چندان قابل فهم نباشد. به طور استاندارد، میانگین کلماتی که باید در هر دقیقه گفته شود، ۱۲۰ الی ۱۶۰ کلمه است؛ اگر بتوانید این تعداد را کنترل نمایید و هر روز تمرین کنید، پس از گذشت مدتی تأثیرات این تمرین را در نحوه صحبت کردن و همچنین تن صدای خود خواهید دید.
۵. تمرینات تنفسی انجام دهید
تنفس خوب با صدای جذاب گره خورده است؛ اگر در حین صحبت کردن نتوانید به درستی نفس بگیرید به تبع کنترل تن در صدای خود را از دست خواهید داد. بنابراین، توصیه میشود تنفس درست را در تمرینات تقویت تن در صدا قرار دهید.
۶. از تیونر استفاده کنید
تیونر نوعی دستگاه بوده که مثل یک گوش شنوا عمل میکند و توانایی تشخیص تن درست و غلط در صدا را دارد. این تمرین کمی تخصصیتر محسوب میشود و میتوان از کمک اساتید گویندگی در این رابطه کمک گرفت. همچنین برای شناخت ریتمهای موسیقی میتوانید، مقاله انواع ریتم را مطالعه بفرمائید.
۷. به سلامتی خود اهمیت دهید
برخی از خوراکیها روی بهبود صدای شما تأثیرات شایانی دارند. علاوه بر این، تأمین آب بدن نیز برای بهبود حنجره موثر خواهد بود. اگر میخواهید صدایی قوی داشته باشید، سیگار را کنار بگذارید و از خوردن غذاهای سنگین بپرهیزید. همچنین، پیشنهاد میشود که هر روز صبح قبل از میل کردن صبحانه، آب ولرم بنوشید و از قرقره کردن آب نمک نیز دوری کنید.
بیشتر بخوانید: برای آشنایی با صداسازی و تمرینهای تقویت آن، مقاله صداسازی را مطالعه نمائید.
نتیجهگیری
در این مقاله به بررسی انواع تن صدا و روشهایی که میتوانید با کمک آنها صدا و حنجره خود را بهبود بخشید آشنا شدیم. تن در صدای آقایان و خانمها با هم متفاوت است؛ اما در کل هم آقایان و هم خانمها میتوانند با کمک مواردی که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفت، حنجرهای قویتر، صدایی رساتر و جذابتر داشته باشند. اگر به عنوان گوینده فعالیت میکنید، بازیگر هستید یا این که میخواهید در خوانندگی مهارت بیشتری کسب نمایید، توصیه میشود تکنیکهای بهبود حنجره و تقویت تن را جدی بگیرید. جهت فراگیری مهارت کنترل صدا برای آواز میتوانید در دورههای آموزش آواز سنتی ایرانی شرکت فرمائید.
خانه هنر کاج؛ آموزش حضوری و آنلاین گویندگی و بازیگری
موسسه هنری کاج یکی از مجموعههای معتبر برای یادگیری فن بیان و گویندگی، بازیگری، تئاتر، نویسندگی، آواز، کارگردانی و… است. اگر علاقهمندید که تحت نظر اساتید مجرب فنون گویندگی و سایر هنرهایی که ذکر شد را یاد بگیرید، پیشنهاد میشود همین حالا به وبسایت خانه هنر کاج سر بزنید و از دورههای بزرگسال، کودک و نوجوان دیدن کنید. در صورت وجود هر گونه سوال میتوانید برای ارتباط با تیم مشاوره خانه هنر کاج با شمارههای 88318335 – 88316270 تماس حاصل فرمایید.
